Kımıl Dağında 2021 yılında keşfedilen ve bilim adamları tarafından ön okuması yapılan 2 bin 100 yıllık iki stel, Kommagene uygarlığının dini tarihine dair bilgiler veriyor.
Kımıl Dağında 2021 yılında Kommagene uygarlığına ait Nemrut Dağındakine benzer bir kült (kutsal) alan tespit edilmişti. Dağın eteklerinde birisi ikiye bölünmüş iki stel bulunmuştu. 1.3x1.76 ebatlarında olan 3 ton 500 kiloluk stelde Apollon ile Kral Antiokhosun tokalaşma sahnesi bulunurken, 1,16x1.76 ebatlarında ve 2 ton 200 kilo ağırlığındaki diğer stelin her iki tarafında kitabe olduğu belirlenmişti.
Adıyamanın Gerger ilçesindeki 1650 rakımlı Kımıl Dağındaki 2 bin 100 yıllık iki stel, Jandarma Genel Komutanlığına ait helikopterle 2023 yılı Eylül ayında 6 kilometre uzaklıktaki Gölyurt Kartal Yaylasına taşıdı. Yayladan alınan eserler Adıyaman Perre Antik Kentine getirildi. Eserlerin üzerindeki kitabelerin çözümlenmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığından izin alan Pisa Üniversitesinden Margherita Facella ve Oxford Üniversitesinden Charles Crowther, Adıyamana geldi. Yaklaşık bir hafta süren çalışma sonrasında steldeki kitabeler incelendi.
Stelleri inceleyen Margherita Facella gazetecilere yaptığı açıklamada, Kımıl Dağından getirilen steller üzerindeki kitabeler üzerinde çalışıyoruz. İnsanlık tarihine, Kommagene tarihine ışık tutacak bir kitabe. Bu kitabeleri inceleme imkanı bulduğumuz için kendimizi şanslı hissediyoruz. Kitabelerde Kommagene Kralı Antiochosun halka söylediği sözler, kanunlar var. Kanunlara itaat edilmesi ve saygılı olunması isteniyor. Ayrıca Kral Antiachos ile Mitratesin rölyefi var dedi.
Kitabelerin ön okumasını tamamlayan ve yetkililere bilgi veren bilim adamları ülkelerine döndü. Bilim adamlarının hazırladığı bilgilendirme notunda, Kımıl Dağındaki Kral Antiochosun diğer nomoileriyle karşılaştırıldığında gösterdiği varyantlara odaklanıyoruz. Hala cevaplanması gereken pek çok soru var, ancak bu çok hoş bir keşif. Sadece Antiochosun kültü için yeni bir kutsal alan tespit edilmedi, aynı zamanda Apollonun atalarından kalma ve yerel bir versiyonu da ilk kez bizim tarafımızdan biliniyor. Kımıl Dağında stellerin bulunması, Antik Kommagenenin dini tarihine dair bilgilerimize yeni bir soluk kazandırmakta ve daha ileri araştırmalara teşvik etmektedir ifadelerine yer verildi.
